Werken in partnerschap
Interview met Ralf Kunert
bedrijfsleider van naturamus GmbH, een dochteronderneming van WALA Heilmittel GmbH
Meneer Kunert, wat is precies de taak van naturamus GmbH?
Als onafhankelijke dochteronderneming van WALA Heilmittel GmbH kopen we alle grondstoffen voor Dr. Hauschka Cosmetica en WALA Geneesmiddelen in. Dat zijn ongeveer duizend verschillende grondstoffen, bijvoorbeeld etherische oliën, vette oliën, verse planten en farmaceutische hulpstoffen zoals emulgatoren of ruwe globuli voor de geneesmiddelen.
U koopt zoveel mogelijk grondstoffen in biologische kwaliteit. Wat doet u als deze kwaliteit niet beschikbaar is?
Als een belangrijke grondstof niet of niet in voldoende mate in biologische kwaliteit beschikbaar is, starten we voor WALA grondstofpartnerschappen over de hele wereld. De WALA filosofie is er uitdrukkelijk op gericht dat deze partners economisch onafhankelijk worden. Daarom is het belangrijk dat ze hun producten aan een groot aantal klanten verkopen. We besteden veel tijd en energie aan het omzetten van deze principes.
Voor hoogwaardige biologische macadamianotenolie, die verwerkt wordt in Dr. Hauschka Cosmetica, hebben we al een partner gevonden. Volgens welke criteria heb je deze gekozen?
Bio en eerlijke handel zijn essentiële criteria voor ons. Daarom kopen we biologische macadamianoten in Kenia, die we om kwaliteitsredenen in onze eigen oliemanufactuur tot olie verwerken. De lokale partner is LIMBUA, een biologisch gecertificeerd, Keniaans bedrijf. Het koopt macadamianoten en avocado's bij kleine boeren en brengt deze op de markt. LIMBUA is ontstaan uit het initiatief „macadamiafans“ van 2009, dat we geweldig vinden.
Wat is dat voor een initiatief? En wat vindt u zo geweldig aan macadamiafans?
Macadamiafans streeft in de eerste plaats naar een sociaal doel. Het initiatief helpt macadamiaboeren in Kenia om korte afstanden te scheppen tussen producent en consument. Macadamiafans biedt de boeren en hun gezinnen een directe toegang tot de exportmarkt, zodat de winst niet langer voor een groot deel aan de tussenhandelaars ten goede komt. Dat gebeurt in samenwerking met de stichting WELT:KLASSE. Duitse miniondernemingen van scholen verzorgen de distributie van de Keniaanse macadamianoten.
Begrijp ik het goed: u vindt macadamiafans geweldig, maar u koopt bij LIMBUA? Wat is het verband tussen deze twee partners?
Macadamiafans Kenya Ltd. is de oorsprong. De oprichters Hannes en Matti Spiecker hebben ook de LIMBUA Group Limited opgericht om voor meer boeren een hoger inkomen te bereiken. LIMBUA heeft identiek dezelfde filosofie als macadamiafans. Maar terwijl macadamiafans zich – als educatief project van LIMBUA – exclusief met de miniondernemingen bezighoudt, volgens het oorspronkelijke markttechnische idee, verkoopt LIMBUA ook direct aan grote, professionele afnemers. Dit verbetert de toegang tot de markt voor de kleine boeren die al deelnemen, ook voor hun andere biologische producten. Sinds 2009 is ook de belangstelling bij naburige boeren sterk gestegen. Dankzij het uitgebreide klantenbestand kunnen nu steeds meer kleine boeren worden opgenomen. Hier komt de allermodernste technologie met mobiele telefoons en vingerafdrukken aan te pas.
Mobiele telefoons en vingerafdrukken? Dat klinkt interessant. Kunt u ons dat uitleggen?
Elke aan- en verkoop van macadamianoten door LIMBUA wordt digitaal geregistreerd. Dit gebeurt via een computersysteem van LIMBUA dat voor de Keniaanse landbouwers een hoog niveau van transparantie creëert. Met zijn vingerafdruk bevestigt deze zijn identiteit in het systeem, logt als het ware in zijn account in. Zo kan enerzijds in zijn account worden geregistreerd dat de biologische adviseur ter plaatse heeft gecontroleerd, maar ook hoeveel kilo van zijn macadamianoten hij aan LIMBUA verkoopt. Als de goederen zijn verwerkt, ontvangt de boer een bericht op zijn telefoon met de boodschap hoeveel geld hij voor een kilo van zijn noten krijgt. Zodra deze noten in de fabriek van LIMBUA via een barcodelezer zijn geboekt en de hoeveelheid is bevestigd, wordt het geld bijgeschreven op het telefoonaccount van de teler. Geniaal eenvoudig! En dit gebeurt allemaal in een paar uur tijd.
U zei daarnet dat de afstanden tussen de producent en de consument kort zijn. Maar moet LIMBUA als tussenpersoon dan niet op zijn beurt verdienen aan de verkoop van de noten, zodat het inkomen van de boeren lager wordt?
LIMBUA moet natuurlijk zijn kosten dekken. Maar de winst gaat momenteel volledig naar de uitbreiding van de activiteiten in Kenia, om meer boeren een eerlijke afzetmogelijkheid voor hun producten te bieden. De boeren hebben er dus in elk geval baat bij.
In het digitale systeem van LIMBUA worden ook opleidingen van de teler geregistreerd, zei u. Wat zijn dat voor opleidingen?
LIMBUA financiert talrijke opleidingen met betrekking tot biologische teelt evenals bezoeken van de adviseur. De bezoeken en de deelname aan opleidingen zijn basisvoorwaarden voor de overschakeling van het landbouwareaal naar gecontroleerde biologische teelt. Op die manier bieden we de mogelijkheid om het inkomen aanzienlijk te verhogen. Want de verkoopwaarde van biologische producten op de markt is aanzienlijk hoger.
Is het dan voor boeren niet verleidelijk om conventionele noten onder de biologische producten te mengen?
Dat risico is zeer laag. Als de macadamiabomen bloeien, schatten medewerkers van LIMBUA de verwachte oogst. Levert de boer meer noten dan verwacht, dan wordt hij pas betaald als hij kan uitleggen waar deze extra hoeveelheid vandaan komt. Bovendien worden de noten natuurlijk onderworpen aan residu-analyses, bijvoorbeeld op pesticiden.
Hoeveel mensen profiteren momenteel van de verkoop van noten via LIMBUA?
In Kenia hebben 5000 boeren een regelmatig inkomen dankzij de verkoop van macadamianoten. Dat komt natuurlijk ook ten goede aan hun gezinnen, zodat uiteindelijk zeker meer dan 25.000 mensen een beter leven hebben door de macadamiateelt. Ook een groot aantal scholieren in Duitsland profiteert hiervan.
Waarom profiteren Duitse scholieren van de macadamiateelt?
Dat speelt zich op een ander niveau af. Ik bedoel hiermee de scholieren die samen met macadamiafans en de Stichting WELT:KLASSE de distributie van de Keniaanse macadamianoten verzorgen. Sommige scholieren kunnen de landbouwers ter plaatse bezoeken en leren op die manier heel waardevolle dingen. Ze leren op een heel aanschouwelijke wijze hoe de globale waardeketen werkt en hoe onze consumptie de leefomstandigheden daar beïnvloedt. Wie bij het inkopen let op duurzaam geproduceerde goederen, beschermt niet alleen het milieu, maar ondersteunt daardoor ook een teeltgezin. Overigens hanteert LIMBUA in Kenia met de oprichting van de LIMBUA Foundation een vergelijkbaar concept als WELT:KLASSE.
Een Keniaanse stichting die met scholieren macadamianoten distribueert?
Niet helemaal. Het doel is iets anders. De non-profit Foundation LIMBUA werkt in Kenia met scholen en universiteiten samen. Deze wil de scholieren en studenten sensibiliseren voor ecologische samenhangen. Ze geven lessen op scholen en universiteiten, maar ook in boomkwekerijen van LIMBUA. Onderwerpen zijn biologische landbouw en biodiversiteit. Het doel is een brede maatschappelijke betrokkenheid, die hopelijk tot wederzijds begrip tussen Kenia en Europa leidt.
Koopt u bij LIMBUA alleen de macadamianoten? Of steunt u het project nog op een andere manier?
Eerst en vooral kopen we de noten. Maar we helpen het bedrijf bijvoorbeeld bij de afzet. Naar onze mening is het belangrijk dat LIMBUA niet alleen macadamianoten in de handel brengt, maar ook andere producten. De zeer diverse farms van de kleine boeren zijn immers volledig biologisch gecertificeerd. In 2016 hebben we onder meer in samenwerking met LIMBUA een eerste hoeveelheid avocado's van kleine boeren in Kenia laten verwerken tot olie. Daarnaast beseffen we natuurlijk goed dat bedrijven die zich in de ontwikkelingsfase bevinden, vaak een groot liquiditeitsprobleem hebben. Daarom hebben we LIMBUA ondersteunt in financieringskwesties en bijvoorbeeld de oogst voorgefinancierd. We hechten veel belang aan het opbouwen van een langdurige partnerschap die sociale en ecologische verantwoordelijkheid neemt. We weten dat onze klanten dit ook waarderen.
Van zaailing naar product
Op het spoor van de macadamianoot
Bio en eerlijke handel zijn essentiële criteria voor de ingrediënten van Dr. Hauschka Cosmetica. Daarom koopt Dr. Hauschka biologische macadamianoten in Kenia. De lokale partner is LIMBUA, een biologisch gecertificeerd, Keniaans bedrijf. Het koopt macadamianoten en avocado's bij kleine boeren en brengt deze op de markt. De samenwerking brengt heel wat voordelen: eerlijke betaling, transparantie en hoge kwaliteit.
In 2009 richtte de Duitser Matti Spiecker samen met een Duits-Keniaans team het bedrijf LIMBUA op. In die tijd werkte hij samen met zo’n 140 kleine boeren. In 2017 waren het er al 5000. Van hen krijgt LIMBUA de macadamianoten in biologische kwaliteit, die vervolgens ter plaatse worden gekraakt in drie eigen manufacturen.
De wieg van de noten
LIMBUA heeft zijn eigen boomkwekerij, waar medewerkers macadamiastekjes, maar ook avocado- en mangobomen kweken. Met de beproefde veredelingstechniek genereren de medewerkers van de boomkwekerij verschillende macadamiasoorten die veel vruchten afwerpen en aan verschillende hoogtes zijn aangepast. De farmers kunnen de biologische stekjes direct in de boomkwekerij kopen en op hun boerderij planten.
Om macadamianoten aan LIMBUA te leveren moet de gehele farm biologisch gecertificeerd zijn. De omschakeling naar biologische landbouw betekent voor de boeren een grote verandering. Dierlijke en plantaardige bijproducten worden als mest op het veld gebruikt en zorgen zo voor een langdurige bodemvruchtbaarheid. De afwezigheid van chemisch-synthetische bestrijdingsmiddelen heeft ook een positief effect op de gezondheid van de boeren. Bij dit nieuwe type landbouw ondersteunt LIMBUA zijn farmers, bijvoorbeeld met opleidingen of door de medewerkers ter plaatse te bezoeken. Dankzij een contractueel geregelde minimumprijs met LIMBUA kunnen de boeren op lange termijn plannen.
Een reis naar Kenia
LIMBUA, onze leverancier van macadamianoten, biedt niet alleen de beste kwaliteit voor onze producten, maar ook perspectieven voor de Keniaanse biologische boeren. Hoe de macadamianoten precies worden geteeld en hoe de samenwerking tussen LIMBUA en de 5000 kleine boeren werkt, hebben we in Kenia eens van dichterbij bekeken.
Deze Dr. Hauschka producten bevatten macadamianotenolie
