Interview met Bernhard Ehrmann
De bron van kostbare grondstoffen.
Heilzame planten voor Dr. Hauschka Cosmetica oogsten we het liefst in onze eigen tuin. Deze bevindt zich direct achter ons oudste bedrijfsgebouw in Eckwälden.
Meneer Ehrmann, wat betekent voor u kwaliteit in uw dagelijks werk in de WALA-tuin met heilzame planten?
In ons werk als tuinder vinden we het belangrijk om processen bewust waar te nemen en in kringlopen te denken. Hoe functioneert de samenwerking van bodem, plant, dier en mens in de tuin? In onze tuin bevinden zich heel verschillende leefgebieden: schaduwrijke plekken met bos, zonnige plaatsen, een beekje, een vijver, winderige en ook vochtige gebieden. Hoe kunnen we de tuin zo voorbereiden dat gewone planten hier uitgroeien tot heilzame planten?
Wanneer is een plant heilzaam?
Als we ons een plant voorstellen, denken we aan een evenwichtige gestalte met wortels, stengels, bladeren en bloemen. Een heilzame plant wijkt af van dit ideale type. Hij heeft bijvoorbeeld een extreem grote of een zeer kleine wortel. Hij bloeit misschien in een ongewone tijd van het jaar of groeit het beste op een klimatisch extreme plaats. In onze tuin zorgen we ervoor dat de heilzame plant zijn wezen tot uitdrukking kan brengen in de groei.
Dat klinkt bijna alsof je de heilzame planten als gelijkwaardige, zeer individuele partners ziet.
Ja, dat kun je zo zien. Ieder van ons begeleidt bepaalde soorten van heilzame planten en zorgt intensief voor hun behoeften.nbsp;
Hoe ziet deze plantbegeleiding eruit?
Je zou kunnen stellen dat de begeleiders de woordvoerders zijn van de planten. Onze tuinierster Tine Janssen is bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de klaverzuring. Zij observeert deze nauwkeurig en let erop dat hij de voor hem optimale groeiplaats krijgt in de tuin. Klaverzuring is een bosplant en mag bij ons onder de bomen groeien. Tine merkt het als het niet goed gaat met de klaverzuring en hij eventueel een speciale verzorgingsmaatregel nodig heeft. Wanneer het optimale oogsttijdstip in aantocht is, observeert Tine de klaverzuring dagelijks – samen met haar collega's van het plantenlaboratorium die de klaverzuring verwerken. Ze beslissen samen op welke dag ze de planten precies gaan oogsten. Het is zelfs zo dat alleen de medewerkers van het plantenlaboratorium de goudsbloembladen voor geneesmiddelen mogen plukken. Ze stellen nauwkeurige eisen aan de toestand van de bloem. Deze moet al geopend zijn, maar mag nog niet volledig ontloken zijn. Het is een groot voordeel dat het plantlaboratorium direct aan onze tuin grenst. Ze kunnen daar de vers geoogste heilzame planten dus direct verwerken.
De WALA-tuin met heilzame planten wordt biologisch-dynamisch gecultiveerd. Wat is het bijzondere van deze cultivatiemethode?
De biodynamische tuin vormt een kringloop die zo gesloten mogelijk is. We bewaren de zaden en kweken hiermee de volgende generatie planten op. De grond beschouwen we als een levend organisme. Groenafval uit de tuin en de productie komt op onze composthopen. Je zou kunnen zeggen dat zij het hart van onze tuin zijn. Ze leveren niet alleen mest voor de perken. Rijpe compost is veeleer een regulator en bemiddelaar in het tuinsysteem.
Compost als regulator en bemiddelaar? Wat betekent dat?
Enerzijds gewoon dat op onze compost plantaardig materiaal van alle jaargetijden te vinden is. We verzamelen de diversiteit van de tuin op één plek. Dat is zoals lang inademen. Dan geven we de compost veel tijd voor het rijpingsproces. Tweeënhalf jaar mag het plantaardig materiaal vergaan, de kwaliteiten van de jaargetijden beleven en iets nieuws vormen. Dit is een uiterst harmonieus proces. Want harmonie is de vereniging van tegenpolen tot één geheel. We kunnen het proces versnellen door de compost vaak om te zetten. Maar dat willen we niet.
Waarom is het belangrijk compost zo lang te laten rijpen?
Omdat de tijd zorgt dat het rottingsproces geordend en harmonieus kan verlopen. Wij ondersteunen dit proces door heilzame kruiden toe te voegen en door de compost maar tweemaal per jaar om te zetten. Tijdens het omzetten letten we op de reuk, de kleur en de consistentie van de compost. En dan zien we op een gegeven moment dat hij rijp is. Rijpe compost doet wat met je. Het is het goud van de aarde.
En dan begint het grote uitademen?
Ja, precies. We verdelen de compost op verschillende tijdstippen over de perken. Elke plantensoort krijgt een individueel aangepaste hoeveelheid – daar letten de begeleiders op. De compost fungeert als vitaliserende bemiddelaar. De harmonie van zijn rottingsproces geeft hij door aan de planten. De plantengroei verloopt regelmatiger onder invloed van compost. Alsof de planten van de compost de juiste weg leren te vinden. Ze zijn dan veel beter bestand tegen ongedierte en ontwikkelen zich tot stevige heilzame planten voor WALA Geneesmiddelen en Dr. Hauschka Cosmetica.
